Wybór kocięcia

Bardzo istotne jest miejsce, z którego zabieramy malucha. Olbrzymią rolę w kształtowaniu osobowości przyszłego kota ma pierwsze kilka tygodni życia, które spędza z matką, resztą miotu i ludźmi, którzy są jego pierwszymi właścicielami. Odpowiednie kontakty socjalne warunkują prawidłowy rozwój i zmniejszają ryzyko problemów behawioralnych w przyszłości.
Kluczową rolę ma również środowisko – przez wzgląd na choroby pasożytnicze i zakaźne typowe dla gatunku tj. białaczka kotów, katar koci, panleukopenia.

Czym kierować się przy wyborze?

Miejscem, w którym żyje na co dzień kot:
Należy zwrócić uwagę czy kocię ma kontakt z ludźmi, z innymi przedstawicielami tego samego lub innych gatunków. Ważne jest również uzyskanie informacji na temat szczepień matki na choroby zakaźne oraz możliwości zarażenia się i nosicielstwa chorób zakaźnych w przypadku kotów wychodzących lub wolnożyjących.

Wyglądem miotu:
Sprawdźmy, czy kocięta są czyste, nie mają śladów biegunki wokół pupy (włos powinien być czysty, kocię nie powinno nieprzyjemnie pachnieć). U zdrowego kociaka nie powinno być widać wydzieliny w kącikach oczu – często błędnie nazywanej “śpioszkami”. Duża ilość wypływu, sklejone powieki, wąska szpara powiekowa – to objawy które mogą świadczyć o toczącej się chorobie. Warto zapytać o ewentualną historię chorób, problemów w trakcie porodu, czy wszystkie kocięta przeżyły oraz o obserwacje obecnych opiekunów.

Aktywnością kociąt:
Zdrowe kocięta pomiędzy okresami jedzenia i spania są żywiołowe i aktywne. Powinny chętnie reagować na środowisko, zwłaszcza gdy pojawia się w nim coś nowego jak np. nieznany człowiek. Kocię nie powinno bać się kontaktu z ludźmi, chować po kątach, uciekać od bawiącego się rodzeństwa. W przypadku zachęcenia do zabawy zwierzę wodzi wzrokiem i/lub biega za poruszającymi się przedmiotami, podskakuje próbując “polować i łapać”.
Wycofanie i lęk mogą być związane z chorobą fizyczną, ale również świadczyć o złej socjalizacji, lękliwości i zwiastować w przyszłości problemy behawioralne. Nie ma nic złego w adopcji kotów lękliwych czy półdzikich pod warunkiem, że jest to decyzja świadoma. Jeśli adoptujemy lękliwego kota do domu z dzieckiem lub będziemy wymagać od niego, żeby spędzał cały czas u nas na kolanach nie wykluczone, że nie spełni on naszych oczekiwań.

Kiedy wziąć malucha do domu?

Po pierwsze przygotujmy się na pojawienie się kota w naszym domu. Przeanalizujmy wydatki, czy aby na pewno będziemy w stanie pokryć koszty zarówno opieki profilaktycznej jak i nieprzewidzianych wydatków związanych z posiadaniem kota. Przygotujmy dom na pojawienie się nowego domownika. Poszukajmy również lekarza weterynarii, który będzie dbał o zdrowie naszego podopiecznego.

Kociaki powinny zostać z mamą i rodzeństwem do wieku około 12-14 tygodni. Jest to ważne ze względu na ich rozwój psychofizyczny. Adopcja młodszych kociąt może w przyszłości wiązać się z problemami takimi jak agresja, trudności w radzeniu sobie z frustracją, problemy z akceptacją innego kota w późniejszym okresie. Jeśli bierzemy młodsze kocię rozważmy adopcję dwóch kotów z miotu lub kociąt w podobnym wieku. W ten sposób zmniejszamy ryzyko problemów w przyszłości i stwarzamy prawidłowe warunki rozwoju.

Podejmijmy decyzję, kiedy będziemy mieli możliwość poświęcenia mu większej ilości czasu np. na początku weekendu.

Jak przygotować dom na przyjście nowego członka rodziny?

Miski na jedzenie i wodę
Miski na wodę i jedzenie powinny być postawione w miejscu spokojnym, oddalonym od natężenia ruchu domowników. Postawmy je z dala od urządzeń wydających nagłe dźwięki. Miski powinny być na tyle płytkie, aby kot jedząc mógł swobodnie obserwować otoczenie. Najlepiej, jeśli będą to pojedyncze miski ceramiczne.
Kot powinien mieć zapewniony stały dostęp do czystej, świeżej wody. Nie ma konieczności podawania wody mineralnej/zmineralizowanej. Miska na wodę nie powinna stać tuż przy misce z jedzeniem, gdyż zmniejsza to ilość przyjmowanych przez kota płynów.

Kuweta i żwirek
Kuweta jest jednym z ważniejszych elementów wyposażenia domu, w którym mieszka kot. Koty intuicyjnie szukają miejsc, w których mogą zakopać swoje odchody i najczęściej robią to w miejscach w których te same czynności robiła ich mama. Dla małych kociąt dobrze sprawdzają się kuwety z niższym brzegiem, tak aby zwierzę mogło bez problemu dostać się do środka. Niektóre koty boją się zamkniętych kuwet i mogą nie chcieć do nich wchodzić, co będzie wiązać się z brudzeniem w domu. Z tego powodu zalecane są kuwety otwarte, przynajmniej na początek.
Ilość kuwet jest uzależniona od wielkości domu i miejsca przebywania kota. Maluch podczas zabawy może “zapomnieć” a gdy już musi się wysikać może nie zdążyć, albo po prostu nie pamiętać, gdzie stała kuweta. Dlatego tak ważne jest, aby była ona początkowo w zasięgu jego wzroku. Jeśli więc mieszkasz w dużym wielopoziomowym domu kuwety powinny być łatwo dostępne na każdym poziomie, do którego kot ma dostęp.
Kuweta bezwzględnie musi stać w miejscu spokojnym, tak aby podczas załatwiania swoich potrzeb kot nie był niepokojony.
Istotną rolę odgrywa również żwirek. Powinien być świeży i a jego ilość na tyle duża, aby kot mógł swobodnie w nim kopać. Możliwość zakopania odchodów, jest dla kotów bardzo ważna. Dla większości istotną rolę odgrywa rodzaj żwirku i wielkość jego ziaren. Idealnie, aby był to żwirek, z którego kociak korzystał w poprzednim domu. Koty preferują żwirek bezzapachowy, jak najbardziej zbliżony wyglądem i swoimi właściwościami do piasku.

Miejsca odpoczynku i kryjówki
Kolejnym niezmiernie ważnym elementem środowiska życia kociaka są kryjówki-miejsca, gdzie maluch będzie mógł odpocząć, schować się od nadmiaru wrażeń. Nie zawsze dobrym pomysłem jest od razu kupowanie legowisk, budek bez należytej znajomości indywidualnych preferencji naszego kota. W większości przypadków takie kupione, najczęściej dosyć drogie, wyposażenie nie jest w ogóle używane przez kota. Nie znaczy to jednak, że kot nie powinien mieć dostępu do takich miejsc. Rolę kryjówki/legowiska może odgrywać transporter z kocykiem w środku, w którym kociak został przywieziony do domu. Kryjówką może być też kartonowe pudełko, półka w szafie czy przestrzeń pod łóżkiem. Można wewnątrz umieścić kawałek materiału pachnący mamą i rodzeństwem. Pamiętajmy, że kryjówką jest miejsce, w którym kot będzie odpoczywał i /lub czuł się bezpiecznie. Jeśli miejsca, które przygotowaliśmy kotu nie są przez niego odwiedzane – nie spełniają one swojej roli. Oczywiście zawsze trzeba od czegoś zacząć, ale w trakcie wspólnego życia i poznawania preferencji naszych podopiecznych warto odpowiadać na ich potrzeby i modyfikować wcześniejsze złożenia tak aby spełniały swą rolę i poprawiały komfort ich życia.

Transporter
Wybór transportera nie jest łatwą sprawą w związku z dużą ilością dostępnych na rynku produktów. Przede wszystkim powinien być bezpieczny i trwały. Pamiętając, że kot urośnie a produkty te nie są tanie, warto od razu zakupić większy transporter. Wielkość powinna być uzależniona nie tylko od wielkości kota, ale też długości czasu jaki będzie w nim spędzał w trakcie podróży. Jeśli transporter będzie używany tylko do krótkich wyjazdów do gabinetu nie musi być tak duży jak w sytuacji kilkugodzinnych tras, jeśli często podróżujemy i chcemy brać zwierzę ze sobą. Więcej na temat wskazówek odnośnie wyboru transportera można dowiedzieć się na naszej stronie: Idealny transporter.

Środowisko życia kota
Zanim kot pojawi się w Naszym domu warto zadbać o jego bezpieczeństwo. Małe koty dużo eksplorują, bawią się i czasem w trakcie ich aktywności może dojść do niebezpiecznych sytuacji zagrażających zdrowiu lub nawet życiu zwierzęcia. Przestraszony kot może wejść pod wannę lub za szafki zza których nie będzie umiał lub nie będzie chciał wyjść. Lepiej zapobiegać utknięciu w takich miejscach niż rozmontowywać pół kuchni. Młode koty często gryzą różne przedmioty. Dostęp do przewodów elektrycznych, nici, czy wielu domowych kwiatów może być dla nic bardzo niebezpieczny. Torby foliowe, otwarta pralka, otwarte okna, niezabezpieczony taras czy balkon również mogą być zagrożeniem dla wszędobylskich maluchów.

Przygotowanie innych domowników
Jeśli w domu jest już koci rezydent lub inne zwierzęta porozmawiajmy z lekarzem o przygotowaniu obecnie mieszkających w domu zwierząt do pojawienia się nowego domownika. Warto zrobić wcześniej przegląd zdrowia rezydentów. Stres związany z pojawieniem się nowego kota może przyspieszyć pojawienie się symptomów choroby, która w chwili obecnej jeszcze jest w stadium bezobjawowym. Dodatkowo lekarz upewni się czy profilaktyka, w tym szczepienia, są wystarczające w przygotowaniu organizmu rezydenta na nowe wyzwania i ewentualne narażenie związane z maluchem.

Kwarantanna/pokój przechowalnie
Koci maluch powinien odbyć co najmniej kilkudniową kwarantannę w osobnym pomieszczeniu. Ma ona na celu zarówno prawidłowe wprowadzenie nowego kota do domu jak i zmniejsza szansę na zarażenie rezydentów pasożytami czy chorobami zakaźnymi, które u kociaka mogą być dopiero w fazie inkubacji. Wpuszczanie na „tak zwany żywioł” nowego kota do innych zwierząt z reguły nie kończy się dobrze. Najczęściej drastycznie zwiększa stres u wszystkich domowników, jednocześnie znacznie podnosi ryzyko narażenia na chorobę zwierzęta już mieszkające w domu. Może powodować również pojawienie się problemów behawioralnych związanych z brakiem prawidłowej adaptacji. Takie problemy często trzeba przepracowywać tygodniami lub miesiącami pod okiem behawiorysty i nie zawsze udaje się osiągnąć ten sam stan, który osiągnęlibyśmy wprowadzając kota stopniowo.

Kiedy kot pojawia się w naszym domu:

Po przywiezieniu malucha do domu najlepiej pozostawić go w otwartym transporterze, tak aby sam dobrowolnie mógł z niego wyjść, kiedy będzie miał na to ochotę.
Zanieśmy go do pokoju, w którym będzie izolowany przez pierwszych kilka dni. Jest to niezbędne, zwłaszcza jeśli w domu są jeszcze inne zwierzęta.
Miejsce do spania dla kota powinno kojarzyć mu się z bezpieczeństwem. Zminimalizuje to stres związany z rozłąką z matka, rodzeństwem i dotychczasowym domem. Pamiętajmy, aby nie uczyć malucha tego, co w przyszłości będzie dla nas nie do zaakceptowania. Jeśli z jakiegoś powodu nie będziemy chcieli, żeby kot miał dostęp do sypialni w ciągu nocy już pierwszego wieczora powinniśmy mu zapewnić niezależne miejsce do spania. Może to być otwarty transporter, miękkie wygodne posłanie, koniecznie położone w spokojnym miejscu. Kocię potrzebuje kilku dni na zapoznanie się z nową rzeczywistością i miejscem, w którym teraz mieszka, bądźmy konsekwentni w naszych postanowieniach.

Unikamy nagłej zmiany pożywienia oraz sposobu karmienia. Zapytajmy, ile razy dziennie kot był karmiony i jakim pokarmem. Jeśli to możliwe poprośmy o trochę poprzednio podawanej karmy na okres przejściowy, zwłaszcza jeśli nie jest to pokarm dostępny stacjonarnie. Nagła zmiana diety jest dodatkowym stresem dla kociego malucha . Może skończyć się to biegunką, brakiem apetytu, osłabieniem i koniecznością interwencji u lekarza.

Przez kilka dni podajemy karmę, którą kocię jadło do tej pory w poprzednim domu. Nowy pokarm wprowadzamy stopniowo, wg schematu zakładającego zmianę diety w ciągu minimum 10 dni:

1-2 dzień karma dotychczasowa (chyba, że jest wskazanie do podawania karmy lepiej zbilansowanej)
3-4 dzień 1/4 karmy nowej, 3/4 karmy dotychczasowej
5-6 dzień 2/4 karmy nowej, 2/4 karmy dotychczasowej
7-8dzień 3/4 karmy nowej, 1/4 karmy dotychczasowej
9-10 dzień nowa karma

Porozmawiajmy z lekarzem weterynarii na pierwszych wizytach czy sposób żywienia i rodzaj pokarmu są odpowiednie dla nowego domownika. Kocie maluchy zdecydowanie lepiej znoszą zmiany w sposobie żywienia w porównaniu do dorosłych kotów. Im młodszy kot tym łatwiej zmienić jego preferencje żywieniowe. Powinniśmy w miarę możliwości to wykorzystać, zwłaszcza jeśli dieta, którą obecnie je kociak nie jest dla niego odpowiednia.

Pierwsza wizyta u lekarza

Jeśli nic nie niepokoi nas w zachowaniu i samopoczuciu kociaka, pierwszą wizytę możemy odbyć u lekarza po 2-3 dniach od wzięcia kota do domu. Pozwoli to na zebranie informacji o jego zachowaniu, ewentualnych niepokojących objawach oraz zmniejszy stres w okresie zmian. Jeśli kocię jest znalezione, adoptowane z zewnątrz, mamy podejrzenie, że może mieć pasożyty zewnętrzne lub wewnętrzne udajemy się na wizytę u lekarza jak najszybciej. Do tego czasu izolujmy go w łatwym do posprzątania pomieszczeniu np. w łazience. Jeśli to Twój pierwszy kot dobrze jest zarezerwować na pierwszą wizytę około 60 minut. Przygotuj listę pytań, przynieś książeczkę i ewentualnie wszystkie dokumenty, które otrzymałeś razem z kociakiem, zrób zdjęcia karmy, żwirku, kuwety. Pozwoli to usystematyzować wiadomości, ułatwi pracę lekarza oraz skróci czas wizyty. W trakcie wizyty lekarz odpowie na wszystkie pytania dotyczące wychowania, żywienia, zdrowia i pielęgnacji kocięcia. Poza tym założy książeczkę zdrowia, jeśli kociak jej nie posiada oraz zaplanuje program profilaktyki obejmujący między innymi zwalczanie pasożytów zewnętrznych i wewnętrznych oraz szczepienia na choroby zakaźne. Program ten opiera się na ogólnie przyjętych wytycznych, ale każdorazowo jest indywidualnie dopasowany do Twojego podopiecznego i jego przyszłego życia.